Cam Sanatı

Cam sanatı antik çağlardan itibaren birçok eşyanın yapımında kullanılmıştır, hala da kullanılmaktadır. Türk cam sanatının kökenleri ise, Orta Asya'daki Türk göçebe topluluklarına kadar uzanmaktadır. Ancak, Türklerin İslam dünyası ile etkileşimde bulunduğu dönemlerde cam sanatı daha da gelişmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvesinde, cam sanatçıları cam işleme konusundaki ustalıklarıyla tanınmıştır. Mimarimiz, yaldızlı, gönlün renklerini gönülden çalınıp içlerine konulmuş camlarımızla aydınlatırdı yüzyılı. Saraylarımızın, camilerimizin camlarından ışık maviyi, umudu gökten çalıp rengarenk, ince detaylarla bezenerek gelirdi. Kültürümüzde cama sunulan ahenk sayesinde bizim ışığımız diğer kültürlerden ayrılmıştır. Cam sanatı ile özelleştirilen cama yansıyan ışığımız, camın rengine, hissine ve ahengine bürünüp şiir olmuştur.

​

Osmanlı İmparatorluğu’nun en üst düzeyde “Ehl-i hıref” adıyla tanınan ve Topkapı Sarayı’na bağlı olarak çalışan özel bir sanat erbabı kadrosu bulunmaktaydı. Bu özel kadro arasında “Camgeran” olarak isimlendirilen cam ustaları da görev yapmaktaydı. Bunların başında da “Sercamger” bulunurdu. Buradan da anlaşılacağı üzere Osmanlı’da cam üretimi yalnızca estetik olması için yapılan boyutun çok daha üzerindedir. Osmanlı’da cam sanatı bir endüstri haline gelmiştir. Evleri, sarayları cam eşyalar süslemiş, dönemlerinin en parlak ustaları tarafından fevkalade işler ortaya çıkarılmıştır.

​

Bu sanat icra edilirken camı tanımak önemli bir husustur. Bu hususun bir göstergesi olarak sanatçılar cam sanatının icrasında belli teknikler kullanır. Bu tekniklerden birkaçına şişe camın şekillendirilmesi ve renklendirilmesi ile oluşan şişe cam işleme, pipo adı verilen özel bir çubukla üflenerek şekillendirilmesi ile oluşan üfleme ve renkli cam parçalarının bir araya getirilmesi ile oluşan vitray örnektir.

​

Oysa bizler günümüz dünyasında camı oldukça basit görür ve onu pencerelerden ibaret sanar hale geldik. İşte, cam sanatı kültürümüzde camı yeniden diriltip şekillendirdiği için müthiş bir öneme sahiptir. Işığımızı şiire dönüştüren cam sanatımız Türk kültürünün ışık gören gözlerini bezemiştir.