Kilim Dokuma Sanatı
Türk kilim dokuma sanatı; zengin desenleri, renkli iplikleri ve simetrik düzenlemeleriyle ünlüdür. Kültürümüzdeki kilim dokuma sanatı bir nevi renkli ipliklerin efsanevi dansıdır.
Kilim, bilinen en eski dokuma türlerinden biridir. İlk olarak eski çağlardan beri bilinen Orta Asya devletleri tarafından dokunup kullanılmış bir eşyadır. Orta Asya’da yaşayan yerlilerin göç ettikleri süreçte birçok şiddetli hava koşullarına mahkum oluyor gelmeleri bu halkları bir çözüm bulma arayışına itmiştir. Bu noktada yerli halk çadırlarını kurmak için keçi yünü kullanmaya başlamıştır. Keçi yünü, koyun yününe nazaran çok daha uzun ve sık olduğundan düz dokuma çadırındaki delikleri kapamış ve su geçirmez hale getirmiştir. Zaman içerisinde bu teknik iyice gelişmiştir ve bugün bildiğimiz kilim formunu almıştır.
Kilimlerin dokunma sürecinde yün, pamuk, ipek ve doğal boyalar kullanılır. Yün oldukça yumuşak ve dayanıklıdır. Aynı zamanda eşsiz bir renk emme yetisine sahiptir. Pamuksa daha çok sıcak aylarda tercih edilen bir kumaş olmasına ilişkin olarak çok daha hafif bir yapıya sahiptir. Kumaşın rüyası ipek çok daha özel çalışmalar için kullanılmıştır ve ipek böylece zarafeti temsil etmiştir. Doğal boyalar sayesinde de kilim renk ve ruh kazanmıştır.
Kilimler dokunurken sanatçıların kullandığı teknikler; düz dokuma, sumak işi ve düğümlü tekniklerdir. Düz dokumada iplikler basit bir sistemle birbirlerinin içerisinden geçirilirken sumak işinde ipliklerin yüzeye doğru dokunulmasına eş zamanlı olarak kullanılırken düğümlü teknikte ise iplikler düğümlenmektedir.
Türklerin elinde renkli ipliklerle hayat bulan kilimler yine bizim kültürümüzün motifleriyle bezemiştir kendini. Efsunkar biçimlerde dokunan kilimler, kültürümüzün mihenk taşı olarak dokumuştur kendini kıymetler sistemimize.
Türk Sanatları Atlası